مهمترین اشتباهات طراحان سایت در ایران ؟ صنعت وب در ایران طی دهه گذشته رشد انفجاری داشته است. هزاران طراح و توسعهدهنده وارد این بازار شدهاند و هر روز صدها سایت جدید رونمایی میشود. اما کمیت لزوماً به معنای کیفیت نیست. متأسفانه، بررسی دقیق بسیاری از این سایتها نشان میدهد که اشتباهات بنیادین و تکراری در آنها وجود دارد. این خطاها نه تنها به زیبایی بصری لطمه میزنند، بلکه کارایی و بازدهی کسبوکارها را نیز به شدت کاهش میدهند.
طراحان سایت در ایران چه اشتباهاتی مرتکب می شوند
بسیاری از طراحان تازهکار و حتی برخی از افراد باسابقه، در دام کلیشهها و عادتهای غلط گرفتار شدهاند. اشتباهات آنها طیف وسیعی را شامل میشود؛ از نادیده گرفتن اصول اولیه تجربه کاربری (UX) گرفته تا ضعفهای فنی در کدنویسی و امنیت. برخی از این اشتباهات ناشی از عدم آگاهی است و برخی دیگر به دلیل عجله در تحویل پروژه و کاهش هزینهها رخ میدهد. شناخت این خطاها اولین قدم برای ارتقای سطح کیفی وب فارسی است.
نادیده گرفتن نسخه موبایل (Mobile First)
هنوز هم بسیاری از طراحان ایرانی، طراحی را با دسکتاپ شروع میکنند و موبایل را در اولویت دوم قرار میدهند. این در حالی است که بیش از ۸۰ درصد ترافیک وب ایران از طریق گوشیهای هوشمند انجام میشود. سایتی که در موبایل به هم ریخته باشد، منوهایش باز نشود یا دکمههایش قابل لمس نباشد، عملاً مرده است. عدم رعایت رویکرد Mobile-First بزرگترین خیانت به کارفرماست، زیرا اکثر مشتریان بالقوه را فراری میدهد.
استفاده از فونتهای غیرستاندارد و قدیمی
دوران استفاده از فونتهای “تahoma” و “Arial” برای متون فارسی سالهاست که به پایان رسیده است. با این حال، هنوز شاهد سایتهایی هستیم که از فونتهای سیستمی خشک و بیروح استفاده میکنند. اشتباه بزرگتر، استفاده از فونتهای غیر لایسنسدار یا فونتهایی است که خوانایی مناسبی در وب ندارند. تایپوگرافی ۸۰ درصد زیبایی سایت است؛ نادیده گرفتن فونتهای مدرن فارسی مثل ایرانسنس یا وزیر، ظاهر سایت را آماتور و غیرحرفه ای نشان میدهد.
کپیبرداری ناشیانه از قالبهای خارجی
بسیاری از طراحان برای راحتی کار، قالبهای انگلیسی چپچین (LTR) را دانلود کرده و به زور آنها را راستچین (RTL) میکنند. این کار اغلب باعث به هم ریختگی ساختار، پدینگهای نامتوازن و اسلایدرهای خراب میشود. اصول طراحی وب سایت ایجاب میکند که اگر از قالب آماده استفاده میشود، بومیسازی آن به صورت اصولی و با بازنویسی کدهای CSS انجام شود، نه صرفاً با ترجمه متون و تغییر جهت متن.
سرعت بارگذاری فاجعهبار
اینترنت ایران شرایط خاص خود را دارد و سرعت بارگذاری در آن حیاتی است. طراحان اغلب با قرار دادن تصاویر حجیم چند مگابایتی، ویدیوهای سنگین در پسزمینه و افکتهای جاوا اسکریپت غیرضروری، سایت را سنگین میکنند. عدم استفاده از فرمتهای مدرن تصویر مثل WebP و فعال نکردن سیستمهای کشینگ (Caching)، باعث میشود لود سایت بیش از ۱۰ ثانیه طول بکشد. کاربر ایرانی صبر ایوب ندارد و بلافاصله سایت کند را میبندد.
پیچیدگی بیش از حد در ناوبری (Navigation)
خلاقیت خوب است، اما نه در جایی که کاربر را گیج کند. برخی طراحان منوهای تو در تو، عجیب و غریب و پنهان طراحی میکنند که کاربر برای پیدا کردن صفحه “تماس با ما” باید معما حل کند. ساختار منو باید استاندارد، در دسترس و ساده باشد. کاربر باید در هر لحظه بداند کجاست و چگونه میتواند به صفحه اصلی بازگردد. قربانی کردن کارایی به پای زیبایی ظاهری، اشتباهی مهلک است.
بیشتر بدانید : تحلیل سایت دیجیکالا از نظر طراحی
ضعف شدید در کنتراست رنگها
رعایت نکردن کنتراست مناسب بین متن و پسزمینه، خواندن مطالب را عذابآور میکند. استفاده از متن خاکستری روی پسزمینه سفید یا متن سفید روی پسزمینه زرد، چشم کاربر را خسته میکند. طراحان گاهی مانیتورهای کالیبره شده خود را معیار قرار میدهند و فراموش میکنند که کاربر ممکن است زیر نور آفتاب و با یک موبایل معمولی سایت را ببیند. عدم رعایت استانداردهای دسترسیپذیری (Accessibility) باعث از دست رفتن طیف وسیعی از مخاطبان میشود.
فرمهای تماس و ثبتنام طولانی
هیچکس دوست ندارد برای یک خرید ساده یا ارسال پیام، فرمی با ۲۰ فیلد اجباری را پر کند. طراحان ایرانی گاهی اطلاعاتی از کاربر میخواهند که هیچ لزومی ندارد (مثل کد ملی برای عضویت در خبرنامه!). طولانی کردن فرآیندها نرخ تبدیل (Conversion Rate) را به شدت کاهش میدهد. هنر طراح در این است که اطلاعات را در کمترین زمان ممکن و با کمترین اصطکاک از کاربر دریافت کند تا تجربه خریدی لذتبخش رقم بزند.
نادیده گرفتن اصول سئو تکنیکال
زیبایی ظاهری بدون سئو فایدهای ندارد. بسیاری از سایتها با تکنولوژیهایی مثل React یا Angular طراحی میشوند اما برای موتورهای جستجو بهینه نمیشوند (SSR ندارند). استفاده غلط از تگهای H1 تا H6، نداشتن نقشه سایت (Sitemap)، عدم بهینهسازی آدرسهای URL و نادیده گرفتن متاتگها از اشتباهات رایج است. طراح وظیفه دارد زیرساخت سایت را طوری بنا کند که گوگل بتواند به راحتی محتوا را ایندکس و رتبهبندی کند.
استفاده بیرویه از پاپآپها (Pop-ups)
به محض ورود کاربر به سایت، بمباران پاپآپها شروع میشود: “عضویت در خبرنامه”، “کد تخفیف”، “چت پشتیبانی” و… . این تهاجم تبلیغاتی کاربر را کلافه میکند. گوگل نیز سایتهایی که محتوای اصلی را با پاپآپ میپوشانند جریمه میکند. طراحان باید بدانند که پاپآپ باید در زمان مناسب و به صورت هوشمند نمایش داده شود، نه در بدو ورود کاربر. احترام به فضای شخصی کاربر، اصل اول بازاریابی دیجیتال است.
عدم توجه به فضای سفید (White Space)
ترس از فضای خالی یکی از مشکلات رایج طراحان تازهکار است. آنها سعی میکنند هر پیکسل از صفحه را با متن، عکس یا باکس پر کنند. نتیجه کار صفحهای شلوغ و درهمبرهم است که کاربر نمیداند به کجا نگاه کند. فضای سفید (یا فضای منفی) به چشم استراحت میدهد و باعث میشود المانهای مهمتر بیشتر دیده شوند. طراحی مینیمال و تمیز، نشانه بلوغ حرفهای طراح است و تمرکز کاربر را هدایت میکند.
کیفیت پایین تصاویر و محتوای بصری
استفاده از تصاویر بیکیفیت، پیکسلی شده یا تصاویر آرشیوی (Stock) تکراری که در صدها سایت دیگر هم دیده میشوند، اعتبار برند را زیر سوال میبرد. همچنین عدم رعایت تناسب ابعاد تصاویر (Aspect Ratio) که باعث کشیدگی یا فشردگی عکسها میشود، بسیار رایج است. طراح باید یا از عکاسی اختصاصی استفاده کند یا منابع تصویری باکیفیت و منحصر به فرد پیدا کند. ظاهر بصری سایت، ویترین قضاوت مشتری در مورد کیفیت خدمات است.
بیتوجهی به صفحه “درباره ما” و اعتماد سازی
در بازار ایران که کلاهبرداریهای اینترنتی دغدغه کاربران است، جلب اعتماد حیاتی است. طراحان اغلب صفحه “درباره ما” را با متون کلیشهای و بدون عکس واقعی پر میکنند. عدم نمایش نماد اعتماد الکترونیک (اینماد) در جای مناسب، نبودن آدرس فیزیکی و شماره تلفن ثابت در فوتر، باعث بیاعتمادی کاربر میشود. طراحی باید المانهای اعتماد (Trust Signals) را برجسته کند تا کاربر با خیالی آسوده اقدام به خرید نماید.
اسلایدرهای سنگین و بیهوده
هنوز هم در بسیاری از سایتهای ایرانی، بخش بالای صفحه اصلی (Hero Section) به یک اسلایدر بزرگ و سنگین اختصاص داده میشود که کسی آنها را ورق نمیزند. آمارها نشان میدهد که نرخ کلیک روی اسلاید دوم به بعد زیر ۱ درصد است. این اسلایدرها فقط سرعت لود را پایین میآورند و محتوای مهم را به پایین صفحه هل میدهند. استفاده از یک تصویر ثابت جذاب یا ویدیو کوتاه با پیام مشخص، جایگزین بسیار بهتری است.
عدم تست در مرورگرهای مختلف
طراح معمولاً سایت را فقط در مرورگر کروم سیستم خود چک میکند و تصور میکند همه چیز عالی است. اما کاربران از سافاری، فایرفاکس، اج و نسخههای قدیمیتر مرورگرها استفاده میکنند. به هم ریختگی چیدمان در سافاری آیفون یا کار نکردن دکمهها در فایرفاکس، مشکلی رایج است. تست نکردن سایت در مرورگرها و دیوایسهای مختلف (Cross-Browser Testing) نشاندهنده کمکاری و غیرحرفهای بودن تیم طراحی است و تجربه کاربری را خراب میکند.
چالش قیمتگذاری و بازار پایتخت
یکی از اشتباهات استراتژیک طراحان، عدم شناخت درست از ارزش کارشان است. برخی با قیمتهای بسیار پایین بازار را خراب میکنند و برخی با قیمتهای نجومی بدون ارائه کیفیت مناسب، مشتری را فراری میدهند. به خصوص در پروژههای طراحی سایت تهران که رقابت بسیار شدید است، ارائه قیمتگذاری شفاف همراه با شرح دقیق خدمات فنی و پشتیبانی اهمیت دوچندانی دارد. عدم تعادل بین قیمت و کیفیت، در نهایت به ضرر طراح تمام میشود.
امنیت و فرمهای بدون محافظ
رها کردن فرمهای ورودی بدون کپچا (CAPTCHA) یا تدابیر امنیتی، سایت را به بهشتی برای رباتهای اسپم تبدیل میکند. همچنین عدم تغییر آدرس پیشفرض ورود به پنل مدیریت و استفاده از نامهای کاربری ساده مثل “admin”، سایت را در معرض هک قرار میدهد. طراحان اغلب امنیت را وظیفه هاستینگ میدانند، در حالی که ایمنسازی لایه اپلیکیشن و فرمها وظیفه مستقیم طراح و توسعهدهنده است.
فقدان فراخوان به اقدام (CTA) واضح
زیباترین سایت دنیا هم اگر کاربر را به انجام کاری دعوت نکند، بیفایده است. در بسیاری از طرحها، دکمههای خرید یا تماس، رنگی مشابه پسزمینه دارند یا در جای نامناسبی قرار گرفتهاند. کاربر باید بداند قدم بعدی چیست. دکمههای CTA باید رنگی متمایز، متنی ترغیبکننده و سایزی مناسب داشته باشند. پنهان کردن مسیر خرید یا تماس در لابهلای المانهای گرافیکی، یکی از بزرگترین موانع فروش در سایتهای ایرانی است.
وابستگی بیش از حد به پلاگینها
در سایتهای وردپرسی، طراحان تنبل برای هر قابلیت کوچک یک پلاگین نصب میکنند. سایتی با ۵۰ پلاگین فعال، نه تنها کند میشود بلکه نگهداری آن کابوسوار خواهد بود. تداخل پلاگینها و باگهای امنیتی ناشی از آنها، سایت را ناپایدار میکند. یک طراح حرفهای باید بتواند قابلیتهای ساده را با چند خط کدنویسی اضافه کند و فقط برای امکانات پیچیده و ضروری به سراغ افزونههای معتبر و استاندارد برود.
عدم آموزش به کارفرما
پروژه طراحی با تحویل سایت تمام نمیشود. بسیاری از طراحان، سایتی پیچیده را تحویل کارفرما میدهند بدون اینکه نحوه مدیریت آن را آموزش دهند. نتیجه این میشود که کارفرما هنگام درج محتوا، چیدمان سایت را به هم میریزد یا تصاویر نامناسب آپلود میکند. عدم ارائه ویدیوهای آموزشی یا جلسات توجیهی، باعث میشود سایت پس از مدت کوتاهی از حالت استاندارد خارج شود و زحمات طراح به هدر برود.
نداشتن استراتژی محتوایی در طراحی
طراحی و محتوا باید مکمل هم باشند. طراحانی که از متنهای “لورم ایپسوم” تا لحظه آخر استفاده میکنند، در مرحله نهایی با مشکل مواجه میشوند. وقتی محتوای واقعی قرار میگیرد، ممکن است باکسها بشکنند یا زیبایی طرح از بین برود. طراحی باید بر اساس محتوای واقعی (Content-First Design) انجام شود تا قالب سایت متناسب با پیام و حجم مطالب برند شکل بگیرد، نه اینکه محتوا به زور در قالب جا شود.
نتیجهگیری
طراحی سایت فرآیندی پیچیده است که نیازمند ترکیب دانش فنی، روانشناسی و هنر است. پرهیز از اشتباهات ذکر شده، میتواند تفاوت بین یک سایت معمولی و یک سایت پولساز را رقم بزند. طراحان ایرانی پتانسیل بالایی دارند و با بروزرسانی دانش خود و توجه به جزئیات استاندارد جهانی، میتوانند آثاری خلق کنند که نه تنها زیباست، بلکه تجربهای بینقص و ایمن را برای کاربران فراهم میکند.
معرفی وب آیدی
ما در مجموعه “وب آیدی” با شناخت دقیق چالشها و اشتباهات رایج بازار، مسیری متفاوت را در پیش گرفتهایم. تیم ما با رعایت اصول سئو، امنیت و تجربه کاربری، سایتهایی استاندارد و بدون باگ طراحی میکند. ما به آموزش کارفرما و پشتیبانی متعهدیم تا کسبوکارتان در مسیر درست رشد کند. برای مشاوره و جلوگیری از هدر رفت سرمایه خود، با شماره 09360187149 تماس بگیرید.